文化ノート９：/と
日本には俳句の他にも/という五七五七七の３１音で作る詩があります。そして俳句を作る人をと言うのに対して、を作る人はと言います。
Ở Nhật Bản, ngoài Haiku còn có thể thơ được hình thành bởi 31 âm tiết theo quy luật 57577 mang tên Waka – Hoà Ca/ Tanka- Đoản Ca. Hơn nữa, đối với người sáng tác Haiku được gọi là Haijin (Bài Nhân) thì ngược lại người sáng tác Tanka gọi là Kajin (Ca Nhân).
/の歴史は俳句より古く、一番始めに作った人は、神語上の人物であるの弟のだと言われています。なぜ31の詩に「」と「」という二つの言い方があるかというと、はにはなど他の形式もありましたが、時代31音の詩だけを和歌と呼ぶようになり、そして明治になってはと呼ばれるようになったからです。
Waka/ Tanka có lịch sử lâu đời hơn thơ Haiku và người đầu tiên sáng tác Waka/ Tanka được cho rằng đó chính là Susano Onomikoto – em trai của Amaterasu Oomikami – nhân vật có trong thần thoại. Nếu hỏi tại sao cùng một thể thơ 31 âm tiết mà lại có 2 cách gọi là Waka và Tanka là do: từ rất xa xưa trong thể thơ Waka ngoài Chouka – trường Ca đã có rất nhiều thể thơ khác nhưng kể từ sau thời kỳ Heian, chỉ thể thơ 31 âm tiết được gọi là Waka và hơn thế nữa, bước sang thời kỳ Minh Trị thì Waka được gọi là Tanka.
8世記に完成された『というは20
で4500の歌があり、一番古い歌は4世紀始めに作られたそうです。
Tập thơ được hoàn thành vào thế kỷ thứ 8 mang tên “Manyoushu” (Vạn Diệp Tập) có 20 cuốn với 4500 bài thơ, bài thơ cổ nhất được sáng tác vào đầu thế kỷ 4.
歌の作者はやから、など洋々で、男性も女性もいます。歌にんである内容は変の歌、人生の喜びや苦しみ、日常生活の、
社会問題、子供の成長、物語やファンタジーなどがあり、『』を通して当時の人の考えや生活習慣、感慣などを知ることが出来ます。
Người sáng tác các bài thơ đó rất đa dạng từ Thiên Hoàng, quý tộc đến nông dân, binh sĩ, cả nam giới và nữ giới. Nội dung các bài thơ bao gồm bài thơ về sự biến đổi, về niềm hạnh phúc và khổ đau của đời người, về bức tranh phác họa cuộc sống đời thường, vấn đề xã hội, sự trưởng thành của trẻ em, truyện kể hay giả tưởng…Thông qua “Vạn Diệp Tập” độc giả có thể hiểu biết về suy nghĩ, tập quán, cảm xúc trong cuộc sống của người Nhật thời đó.
『』という名前は『のの葉を集めた』という意味ですが、とてもいいネーミングだと思いませんか。最近は若い人でも親しみやすいように、イラストなどを使って楽しく『』を説明したサイトもたくさん出ていて、の心は現代の人の心にも深く生きていると思っている人は多いです。
*** (Theo Nguyễn Nam Trân trong bài viết “ NHẬP MÔN MAN.YÔSHUU – Vạn Diệp Tập, viễn du trong xã hội Nhật Bản cổ đại. 万葉集入門”.
“Về ý nghĩa của nhan đề Man.yôshuu (Vạn Diệp Tập), ít nhất có bốn giả thuyết:
1) Thuyết của Shaku Sengaku, Kamo no Mabuchi, Kata no Azumamaro: vạn lời nói bởi vì lời nói trong tiếng Nhật viết bằng 2 chữ Hán “ngôn diệp” (koto no ha, kotoba).
2) Thuyết của Keichuu, Kitamura Kigin, Kamochi Masazumi: diệp là đời (yo) nên tên thi tập phải là sách hay truyền được đến muôn đời sau.
3) Thuyết của Ueda Akinari và Tiến sĩ Okada Masayuki: diệp là lá cây, ý nói số bài nhiều như số lá cây (thi diệp)
4) Thuyết cho rằng vạn diệp là số trang giấy. )
“Vạn Diệp Tập” có nghĩa là vạn lời nói/ số bài thơ nhiều như số lá cây… bạn có nghĩ đây là một cái tên rất hay không? Gần đây để những người trẻ cũng có thể thưởng thức tác phẩm này, rất nhiều trang web sử dụng hình ảnh mình hoạ thú vị để giải nghĩa tác phẩm “Vạn Diệp Tập”. Có nhiều người nghĩ rằng tinh thần của Vạn Diệp như đang còn sống trong trái tim của con người thời hiện đại.
現代ので有名なのはという歌人が出した『サラダ』というですが、その中のを紹介します。五七五七七の音のれに[/]を入れて、どんなや気持ちを詠んだ歌か考えてみましょう。
Tập thơ Tanka nổi tiếng thời hiện đại là “Ngày kỉ niệm Xa-lát” được sáng tác bởi Tawara Machi, và trong tác phẩm đó nhà thơ đã giới thiệu bài Tanka cùng tên. Chúng ta hãy cùng đánh dấu “/” vào phần ngắt âm theo luật 57577 và chúng ta hãy cùng suy nghẫm bài thơ được sáng tác trong bối cảnh và tâm trạng như thế nào nhé!
「この味がいいね」と君が言ったから七月六日はサラダ
「寒いね」と話しかければ「寒いね」と答える人のいるあたたかさ
一年は短いけれど一日は長いと思っている誕生日（り）
Vì anh đã nói “Vị này ngon” nên ngày 6 tháng 7 là ngày kỉ niệm xa-lát.
Sự ấm áp khi anh bắt chuyện rằng “Lạnh nhỉ” thì có người đáp lại rằng “uh lạnh nhỉ”
Một năm thật ngắn nhưng 1 ngày mà bạn nghĩ thật dài đó chính là ngày sinh nhật. (thừa chữ)
『サラダ記念日』/俵万智（著）/1989年/河出書房新社
は俳句のように季語はいりませんし、俳句より言語の数が多いのでもっと気持ちを表しやすいです。俳句やだけでなくにもしてみませんか。
Tanka không có quý ngữ như thơ Haiku và có số từ nhiều hơn Haiku nên dễ dàng thể hiện tình cảm hơn. Không chỉ Haiku hay Senryu bạn hãy cũng thử sức với cả thơ Tanka nhé!