文化ノート8 もののづくり ニッポン
“Mono zukuri” của Nhật Bản
日本のものはポップでクール！車、オーディオ、製品、ファッション、などなど。日本料理はカラフルでヘルシー！折り紙やはアートと自然のフュージョン！アニメやマンガやゲームはサイコー！
Sản phẩm của Nhật Bản vừa hiện đại lại vừa độc đáo! Như: ô tô, audio, đồ điện gia dụng, thời trang, văn phòng phẩm… Đồ ăn của Nhật Bản phong phú đa dạng và rất tốt cho sức khoẻ! Giấy origami hay bonsai vừa mang tính nghệ thuật lại vừa dung hoà với thiên nhiên! Phim hoạt hình, truyện tranh hay các trò chơi điện tử đều rất tuyệt!
今、日本で作り出されるものや日本からされるものは、「ジャパンブランド」や「クールジャパン」などと言われて世界中で人気を集めています。デザインがよくても高く、その上使いやすいもの。見て美しくされていて芸術的なもの。実は、このようなれたものを作っている日本人の心のには、昔からずっと生き続けている伝統の「ものづくり」の精神が流れています。
Hiện nay, những thứ được sản xuất tại Nhật hay những thứ được truyền bá từ Nhật Bản sẽ được gọi là “Japan Brand – thương hiệu của Nhật Bản” hay “Cool Japan – độc đáo của Nhật Bản” và được khắp thế giới ưa chuộng. Những sản phẩm đó được thiết kế đẹp, chất lượng tốt và hơn thế nữa rất dễ sử dụng. Nhìn là thất đẹp, thiết kế tinh gọn và mang tính nghệ thuật. Thực ra, từ trong sâu thẳm những người thợ tạo ra những sản phẩm tuyệt vời đó đều được nuôi dưỡng bởi tinh thần “mono zukuri” của nghề thủ công truyền thống kế thừa từ xa xưa.
例えば、今、日本のロボット技術は世界でトップクラスですが、このロボットのルーツは江戸時代に作られた伝統「からくり」にあると言われています。「からくり人形」というのは、自分でお茶を運ぶとか、字を書くとか、をするとか、まるで人間のように色々な働きをするのことです。
Ví dụ, hiện nay kỹ thuật sản xuất rô-bốt của Nhật Bản đang được xếp ở hạng cao trên thế giới nhưng khởi nguồn của rô-bốt được cho rằng là từ “búp bê karakuri” – nghề thủ công truyền thống được làm ra từ thời Edo. “Búp bê Karakuri” là con búp bê có thể làm nhiều việc giống y như con người: có thể tự mình bưng bê trà, viết chữ hay chơi nhạc cụ.
当時は電気がありませんでしたから、を動かすためには水や、糸など様々なものを利用したそうで、昔のものづくりの技術のレベルの高さが分かります。現代日本の「ものづくり」のキーワードは、①伝統技術を生かす②やの良さ③されたデザイン④使いやすさ⑤安全と安心です。そのコンセプトを生かした技術を育てるため「ものつくり大学」という大学までできました。がくてが少ない日本をうのは「ものづくりの精神」と考えている日本人は多いです。「ものづくり」という言葉は、日本の伝統の力と新しい技術と芸術的センスをさせた日本人の「もの」に対する気持ちが深く表れている言葉だと言えるのではないでしょうか。
Thời đó do không có điện nên để con búp bê chuyển động, dường như người Nhật phải sử dụng rất nhiều thứ như nước, cát hay chỉ… Qua đó, chúng ta có thể hiểu được trình độ kỹ thuật cao của nghề thủ công thời xưa. Từ khoá “mono zukuri ” của Nhật Bản hiện đại có nghĩa là: 1.Duy trì kỹ thuật truyền thống 2.Ưu điểm về nguyên liệu và chất lượng sản phẩm 3.Thiết kế tinh gọn 4. Dễ dàng sử dụng 5. An toàn và an tâm. Để có thể duy trì và phát triển kỹ thuật xuất phát từ tư tưởng đó thì Nhật Bản đã xây dựng cả trường Đại học mang tên “Đại học Mono Tsukuri”. Có rất nhiều người Nhật nghĩ rằng để cứu nước Nhật vốn có diện tích nhỏ hẹp, tài nguyên nghèo nàn thì đó chính là nhờ vào “tinh thần mono zukuri” đó. Từ “mono zukuri” chẳng phải là từ thể hiện sâu sắc sự trân trọng của người Nhật đối với sản phẩm – được kết hợp từ sự dung hoà sức mạnh truyền thống của Nhật Bản, kỹ thuật tân tiến và khiếu thẩm mĩ của người Nhật hay sao?
* Monozukuri là một từ tiếng Nhật, trong đó “mono” có nghĩa là sản phẩm và “zukuri” có nghĩa là quá trình tạo ra sản phẩm. Tuy nhiên, Monozukuri không chỉ đơn giản là “tạo ra sản phẩm”, mà đây là một khái niệm chỉ việc cung cấp ý tưởng về một quá trình xây dựng tinh thần sản xuất, một hệ thống cùng các quy trình tiêu chuẩn để tạo ra một sản phẩm tốt.
Khái niệm này cũng mang hàm ý thể hiện kỹ năng, tinh thần, niềm say mê và sự tự hào về khả năng thực hiện hoạt động tạo ra những sản phẩm chất lượng một cách tốt nhất. Ý nghĩa của Monozukuri không phải là hành động lặp đi lặp lại một cách vô thức, nó đỏi hỏi sự tư duy sáng tạo gắn liền với sự khéo léo, lành nghề của người lao động.